Türkiye’nin havacılık ve uzay sanayiindeki dev ismi TUSAŞ, son yıllarda gerçekleştirdiği büyük projelerle adını sıkça duyuruyor. Peki, TUSAŞ özel mi yoksa devlet kuruluşu mu? Ankara’daki TUSAŞ tesislerine yapılan terör saldırısı ne anlama geliyor? Bu haberimizde TUSAŞ’ın tarihi, faaliyet alanları, projeleri ve Ankara’daki tesisleriyle ilgili merak edilenleri tüm detaylarıyla ele alıyoruz.

TUSAŞ Nedir? Ne İş Yapar?
TUSAŞ açılımı nedir, ne demek soruları gündeme geldi. TUSAŞ’ın açılımı “Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.”dir. 1973 yılında, Türkiye’nin savunma sanayisinde dışa bağımlılığını azaltmak amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde kurulan TUSAŞ, Türkiye’nin havacılık ve uzay platformlarını tasarlayan, geliştiren ve üreten lider kuruluşlardan biridir. Şirket, uçak, helikopter, insansız hava araçları, uydu teknolojileri ve bunlarla ilgili sistem entegrasyonlarını gerçekleştirmektedir. Genel merkezi Ankara’nın Kahramankazan ilçesinde yer alan TUSAŞ, dünyanın önde gelen havacılık firmalarıyla rekabet eden teknoloji odaklı bir yapıya sahiptir.

TUSAŞ Özel mi Devlet Kuruluşu mu?
Bu önemli sorunun yanıtı, TUSAŞ’ın hisse yapısında gizli. Şirketin yüzde 55’e yakın hissesi Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’na, yüzde 45’e yakın hissesi ise Savunma Sanayi Başkanlığı’na aittir. Bu yapısıyla TUSAŞ, devlet kontrolünde olan, ancak yarı-özel bir statüde faaliyet gösteren bir şirkettir. Dolayısıyla, stratejik önem taşıyan bu kuruluş, Türkiye’nin savunma sanayiinin güçlenmesine doğrudan katkı sağlayan bir yapıdadır.

TUSAŞ Tarihçesi: Nasıl Kuruldu?
TUSAŞ, 1973’te Türk savunma sanayiinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuş ve ilk büyük başarısını 1984 yılında F-16 savaş uçaklarının üretimiyle gerçekleştirmiştir. Türk Hava Kuvvetleri’nin ihtiyaçlarını karşılamak üzere başlatılan bu proje, TUSAŞ’ın küresel pazarda tanınmasını sağlayan ilk adımlarından biri olmuştur. 2005 yılında yabancı ortaklardan alınan hisselerle şirket, tamamen Türk sermayesiyle yönetilir hale gelmiştir. TUSAŞ, 2005 yılından itibaren büyüme stratejileri doğrultusunda genişlemeye devam etmiş ve dünya havacılık ve uzay sanayiindeki yerini sağlamlaştırmıştır.

TUSAŞ Hangi Projelerde Yer Alıyor?
TUSAŞ, son yıllarda insansız hava araçları (İHA), savaş uçakları, helikopterler ve uydu projeleriyle büyük ses getirdi. Yerli üretim projelerinin başında gelen ANKA İHA, ATAK helikopteri ve T625 GÖKBEY gibi platformlarla dünya çapında ihracat faaliyetleri yürüten şirket, aynı zamanda Milli Muharip Uçak (MMU) projesiyle Türkiye’nin savunma kapasitesini daha da artırmayı hedefliyor. Bu projeler, Türkiye’nin savunma sanayiindeki dışa bağımlılığını büyük ölçüde azaltan adımlar olarak öne çıkıyor.

TUSAŞ Kaç Çalışanı Var ve Ne Kadar Büyük?
TUSAŞ, Türkiye’nin en büyük 17’nci sanayi kuruluşu olarak faaliyet göstermekte olup, 2023 verilerine göre 55 milyar liralık üretimden satış rakamıyla Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde hızla yükselmiştir. 1217’si mühendis olmak üzere toplam 3000’den fazla kalifiye personelle çalışan TUSAŞ, dünya çapında kabul gören kalite standartlarına sahiptir. TUSAŞ, havacılık ve uzay endüstrisindeki başarılarıyla sadece Türkiye’de değil, uluslararası arenada da adından sıkça söz ettirmektedir.   TUSAŞ yerleşkesinde 15 bin çalışan var. 15 bin çalışan burada vardiyalı olarak çalışıyor. Helikopter grubu, İHA grubu, uzay sistemleri grubu, milli muharip uçak mühendislik grubuna hizmet veren oldukça büyük bir yerleşke içerisinde olan bir tesis.

TUSAŞ’ın Gelecek Hedefleri Neler?
TUSAŞ, özellikle savunma sanayiindeki başarılarını daha da ileriye taşımayı hedeflemektedir. Şirket, Milli Muharip Uçak projesi ile Türkiye’nin savaş uçağı üretimindeki gücünü artırmayı planlarken, yerli İHA ve helikopter projelerinde de ihracat hedeflerini büyütmektedir. Ayrıca, uzay sistemleri alanında da atılımlar yaparak Türkiye’yi bu alanda güçlü bir oyuncu haline getirmeyi amaçlamaktadır.

TUSAŞ Fabrikası Nerede?

TUSAŞ’ın (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.) ana üretim tesisi, Ankara’nın Kazan ilçesinde, Akıncı bölgesinde yer almaktadır. Bu büyük üretim kompleksi, Türkiye’nin havacılık ve uzay sanayii projelerinin yürütüldüğü merkezdir. Tesis, yerli ve milli hava araçlarının geliştirilmesi, üretimi ve montajı gibi stratejik faaliyetleri barındırır.

Muhabir: Burhan Arar